گونه شناسی رویکردهای نوین در مدلسازی های شهری مبتنی بر نظریۀ پیچیدگی

امروزه بر برنامه ریزان و مدیران شهری بیش از پیش ثابت گردیده است که بر اثر پویایی های فضایی، شهر پدیده ای پیچیده بوده که ناهمگن، نایکنواخت، غیرخطی، آشوبناک و ... می باشد و لذا در جهت تبیین چنین شرایطی، نظریۀ پیچیدگی که در ادبیات علمی جهانی مطرح می باشد وام گرفته شده است. واضح است که چنین نظریه ای بر پایۀ رویکردهایی است که در نهایت موجب طراحی مدلهایی مبتنی بر نظریۀ پیچیدگی به هدف سازگاری با وضعیت پیچیدۀ کنونی شهرها می گردد. اما مسئله این است که در کشور نه تنها به اندازۀ کافی به این مدلها در یک چارچوب منسجم و تطبیقی پرداخته نشده، بلکه حتی خود نظریۀ پیچیدگی مهجور مانده و هنوز جایی در پارادایم برنامه ریزی و مدیریت کشور نیافته است. در این راستا، این پژوهش به هدف بهره گیری از یافته ها در برنامه ریزی ها و مدیریت کشور با روشی توصیفی – تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و مصاحبه با خبرگان نسبت به گونه شناسی رویکردهای نوین در مدلسازی های شهری مبتنی بر نظریۀ پیچیدگی اقدام نمود. نوع تحقیق اکتشافی است. بر اساس یافته های تحقیق پس از مقایسۀ تطبیقی پاردایم پیچیدگی با پارادایم های پیش و رویکردهای پیش و بعد از نظریۀ پیچیدگی، نسبت به گونه شناسی تطبیقی رویکردهایی چون رویکردهای سلول بنیان، عامل بنیان، شبکۀ عصبی بنیان، فراکتال بنیان، قاعده بنیان، فازی بنیان و غیره اقدام گردید. در انتها نیز ضمن بحث و تحلیلی از رویکردها و پارادایم برنامه ریزی شهری جاری در کشور، راهکارهایی پیشنهاد گردید.